Wat is een IVR/EVR-registratie?

Wat betekent het als jouw gegevens in het IVR- of EVR-register terecht komen? Wat zijn de voorwaarden voor zo’n register en wat kunnen de gevolgen zijn voor de betrokkene?

Het kan gebeuren dat een persoon - een natuurlijke persoon (een mens van vlees en bloed) of een rechtspersoon (een onderneming) - betrokken is bij een incident, bijvoorbeeld bij (een poging tot) fraude bij een financiële instelling. Onder de term financiële instelling vallen niet alleen banken, maar ook verzekeraars. De financiële instelling heeft dan het recht om een beperkt aantal gegevens van diegene in het eigen, interne, verwijzingsregister (IVR) op te nemen. Dat betekent dat je binnen de betreffende instelling als ‘persona non grata’ vermeld staat. Is het incident als ernstig te kwalificeren? Dan komen diezelfde gegevens ook in het ‘externe verwijzingsregister’ (EVR).

De EVR registraties zijn aan strenge (privacy-)regels onderworpen en het is dan ook niet zomaar toegestaan iemand in het EVR op te nemen. De voorwaarden voor registratie staan in het Protocol Incidentenwaarschuwingssysteem Financiële Instellingen (PIFI).

Om in het waarschuwingssysteem te worden geregistreerd, moet er sprake zijn van:

  • een gegronde verdenking van (poging tot) benadeling, en;
  • laakbaar of strafbaar gedrag, en;
  • aantoonbare betrokkenheid bij de gedraging.

Het kan gaan om een verdenking van hypotheek- of identiteitsfraude, witwassen of valsheid in geschrifte of andere fraudedelicten. De EVR-registratie is bedoeld om andere financiële instellingen de mogelijkheid te bieden om jouw verleden na te gaan en te bekijken of je niet in aanraking bent gekomen met ‘frauduleuze zaken’. Op het moment dat je ten behoeve van je onderneming of anderszins een product of dienst bij een financiële instelling (een verzekering of een bankrelatie) aanvraagt, zal er een zogenaamde EVA-toets worden gedaan. Je naam wordt gecontroleerd en mocht je een EVR-registratie hebben, dan komt die in beeld. Is dat het geval, moet je er rekening mee houden dat jouw aanvraag voor het door jou gewenste financiële product (het krediet, de hypotheek of de verzekering) zal worden afgewezen. Een dergelijke registratie kan tot 8 jaar duren en gedurende die periode ben je dus (ernstig) beperkt in je ondernemersvrijheid.

Natuurlijk is dit een terecht en goed systeem om fraudeurs te weren en de financiële branche te beschermen. Daar hebben we allemaal baat bij! MAAR: het komt helaas met regelmaat voor dat er – in het kielzog van een afwijzing van een claim - sprake is van of gedreigd wordt met een EVR-registratie, terwijl dit niet terecht is of er wordt niet volledig voldaan aan de regels die gevolgd moeten worden om tot een dergelijke registratie over te mogen gaan.

Er ligt namelijk een zware (bewijs)last op de financiële instelling. Om terecht tot registratie over te kunnen gaan, moet namelijk sprake zijn van zodanig concrete feiten en omstandigheden dat deze als een strafbaar feit te kwalificeren zijn; dat houdt in dat méér moet zijn dan een redelijk vermoeden van schuld. Kort gezegd: ‘waar rook is, is vuur’ voldoet niet. Soms ben je zelf het slachtoffer van een onregelmatigheid zonder dat je er iets aan kunt doen of zelf daaraan hebt bijgedragen. En soms worden bij de afwikkeling van een terechte claim door een verzekeraar onterecht of te snel conclusies getrokken over een aantal zaken die men vervolgens vertaalt richting mogelijke fraude.

Geregeld komt het voor dat een EVR-registratie door de rechter alsnog ongedaan gemaakt wordt of in ieder geval in duur beperkt. Juist vanwege de verstrekkende gevolgen die een dergelijke registratie heeft of kan hebben, is het noodzakelijk om – als jij als ondernemer hier onverhoopt mee geconfronteerd wordt  - rechtsbijstand in te schakelen. En wacht niet totdat er een mededeling van registratie aan jou wordt gedaan. Loopt het stroef bij een schadeafwikkeling, roep dan vroegtijdig juridisch advies van een verzekeringsrecht advocaat in.