Dit staat werkgevers in 2024 te wachten

Wat gaat er in 2024 gebeuren op het gebied van arbeidsrechtelijke thema’s? Gezien de demissionaire status van het kabinet is het natuurlijk de vraag of de aangekondigde wetsvoorstellen er gaan komen en zo ja, wanneer deze dan wordt ingediend. Desondanks informeren wij je in deze blog over hetgeen op het gebied van het arbeidsrecht is aangekondigd.

Flexibele arbeidsrelaties

Het arbeidsrecht is volgens Commissie Borstlap in disbalans. Demissionair minister Van Gennip benoemt in haar Kamerbrief op 3 april 2023 de speerpunten voor de hervorming van de arbeidsmarkt. Deze speerpunten moeten ervoor zorgen dat de arbeidsmarkt weer in balans komt.

De belangrijke speerpunten zijn:

  • Werkenden en werkgevers geven hun arbeidsrelatie binnen de wettelijke kaders vorm op basis van de aard en inrichting van het werk en persoonlijke voorkeuren;
  • Werkenden in flexibele contracten krijgen meer zekerheid (bijvoorbeeld door het afschaffen van nulurencontracten);
  • De verplichtingen van kleinere ondernemingen voor langdurig zieken worden teruggedrongen;
  • Bedrijven kunnen bij calamiteiten en crises hun werknemers aan zich blijven binden;
  • Het voorkomen van schijnzelfstandigheid (zie hierna het Wetsvoorstel hieromtrent);
  • Een leven lang ontwikkelen en van-werk-naar-werk worden gestimuleerd.

Het totale pakket is een gezamenlijke inspanning om flexibilisering te verminderen en een eerlijke, toekomstbestendige arbeidsmarkt te realiseren, aldus de minister.

Wetsvoorstel verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden

Een directe uitwerking van het speerpunt ‘voorkomen van schijnzelfstandigheid’ is het wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR). Gelet op de timing van het wetsvoorstel kan het ook moeilijk losgezien worden van het Deliveroo-arrest van maart 2023; dit is min of meer een uitwerking van dat arrest.

Het wetsvoorstel beoogt schijnzelfstandigheid tegen te gaan door het gezagscriterium 'werken in dienst van' nader te verduidelijken en een rechtsvermoeden in te voeren voor werkenden met een uurtarief onder € 32,24.

De beoogde inwerkingtreding is op 1 juli 2025, maar er wordt verwacht dat het voorstel nog aanpassingen kan ondergaan na de consultatieronde die inmiddels is gesloten. De mogelijke gevolgen voor de praktijk zijn aanzienlijk, met name op het gebied van de kwalificatie van arbeidsrelaties en de fiscale verplichtingen die voortvloeien uit de classificatie als werknemer.

Wetsvoorstel wijziging concurrentiebeding

Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil de regels over het concurrentiebeding veranderen. In een brief aan de Tweede Kamer op 2 juni 2023 kondigde ze aan dat er een wetsvoorstel in de maak is om beperkingen op te leggen aan het concurrentiebeding. De minister heeft als doel het overmatige gebruik van het concurrentiebeding te verminderen, met als gevolg dat de mobiliteit op de arbeidsmarkt niet onnodig belemmerd wordt.

De voorgenomen wijzigingen bestaan uit de volgende elementen:

  • het concurrentiebeding wordt wettelijk begrensd in duur;
  • bij het opnemen van het concurrentiebeding moet het geografisch bereik worden opgenomen, gespecificeerd en gemotiveerd;
  • bij het opnemen van het concurrentiebeding moeten werkgevers ook bij arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd ‘het zwaarwichtig bedrijfsbelang’ van het opnemen van een concurrentiebeding motiveren. Net zoals nu al het geval is bij arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd;
  • bij het inroepen van het beding moet een werkgever in beginsel een vergoeding betalen, vastgesteld op een bij wettelijk voorschrift bepaald percentage van het laatste verdiende salaris van de werknemer. Hoe hoog dat percentage zal zijn is nog niet duidelijk.

Het kan nog even duren voordat de regels over het concurrentiebeding daadwerkelijk wijzigen; het gevallen kabinet bespoedigt dit niet. Wij houden je op de hoogte van de ontwikkelingen hieromtrent. Tot die tijd geldt de huidige wetgeving en zijn er nog vele mogelijkheden om een concurrentiebeding op te nemen en te handhaven.

Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen krijgen meer aandacht in 2024. Werkgevers moeten niet alleen voldoen aan wettelijke normen, zoals de EU-richtlijn  maar ook streven naar een duurzame bedrijfsvoering en een positieve bijdrage aan de samenleving. Dit is ook om jonger personeel aan te trekken.

Voor meer informatie hierover verwijzen we je naar ons Webinar over dit onderwerp.

Conclusie vooruitblik 2024

In de dynamische wereld van het arbeidsrecht is het essentieel voor werkgevers om (tijdig!) op de hoogte te blijven van actuele ontwikkelingen. Onze arbeidsrecht advocaten staan voor je klaar en begeleiden en ondersteunen werkgevers bij het navigeren door deze veranderingen. Neem gerust contact op met een van onze (arbeidsrecht) experts voor advies op maat.